©Hollandse Hoogte / Ton ToemenDe coöperatieve Wie is de baas? en Carrefour lanceren melk waarvan de klant zelf de prijs en de kwaliteit bepaalt. Het initiatief komt uit Frankrijk, waar het een enorm succes is.
Belgische consumenten konden de voorbije maanden online de prijs per liter melk bepalen en aangeven aan welke criteria het nieuwe melkmerk ‘Het merk van de consument’ moest voldoen. De basisprijs voor een brik werd vastgelegd op 68 cent per liter. Daarmee kan de landbouwer zijn kosten dekken en break-even draaien.
De consumenten kregen enkele vragen voorgeschoteld. Waar wilt u extra voor betalen? Gunt u de boer extra winst? Mogen de koeien op stal blijven, of moeten ze vrij op de weide rondlopen? Moeten ze Belgisch voeder krijgen? En extra omega-3-vetzuren? Wat met genetisch gemanipuleerd voedsel?
In hun antwoorden toonden de consumenten zich gul en gevoelig voor milieu- en gezondheidsaspecten. Op het einde van de rit zal een brik 1,05 euro kosten, zowat een kwart duurder dan het huismerk van Carrefour en de helft duurder dan het Carrefour Discount-merk.
Transparantie
De eerste melkbrikken rolden van de band bij het Oost-Vlaamse zuivelbedrijf Inex en liggen vanaf volgende week in de rekken van de Belgische Carrefour-vestigingen. Onderhandelingen met andere retailers zijn aan de gang. ‘De consument neemt het recht in eigen handen. We creëren transparantie. De consument weet wat hij koopt’, zegt Sylviane Bockourt, die het project in België trekt. Ze zat eerder in het topmanagement van Carrefour België, was marketingdirecteur voor Colgate Palmolive in Azië en was bij AB InBev verantwoordelijk voor de lancering van het thuistapsysteem Perfect Draft.
175 melkproducenten, allen uit de regio Chimay, zijn betrokken bij het initiatief. Vanaf 1,05 euro per liter strijken ze 0,38 euro op. De rest gaat naar btw, verpakking, de marge van Carrefour en Inex, en naar de werking van de coöperatie.
‘De landbouwers krijgen een vaste prijs voor drie jaar’, zegt Bockourt. Ze zijn dan niet langer afhankelijk van de grillen van de wereldwijde melkmark. 2017 was een goed jaar, maar de jaren voordien moesten ze hun financiële buffers aanspreken. ‘Bedrijven zagen zich toen genoodzaakt over te schakelen op goedkopere voeding, of ze lieten de koeien op stal. Zo belandden ze in een vicieuze cirkel.’
Frankrijk
Het concept komt uit Frankrijk, waar het ‘C’est qui le patron?’ heet. De lancering eind 2016 was een groot succes en de melk ligt in de rekken van Carrefour, Leclercq, Monoprix, Intermarché en Colruyt. Naar schatting 30 miljoen liter melk is al verkocht, en het assortiment is verruimd met boter, appelsap, appelmoes, kaas en gehakt. ‘We starten op kleine schaal en kunnen per week 100.000 liter produceren. Zo is het in Frankrijk ook begonnen.’
In België is ook al Fairebel beschikbaar. Dat merk commercialiseert een groep melkveehouders zelf via enkele supermarkten en bezorgt hen een ‘fair’ inkomen.